Ευδοκία Μακρεμβολίτισσα. Η αυτοκράτειρα του Βυζαντίου που παντρεύτηκε τον Ρωμανό Διογένη, ο οποίος είχε επαναστατήσει εναντίον της. Καθαιρέθηκε από επαναστάτες που ήταν υπέρ των Δουκών.

Η Ευδοκία Μακρεμβολίτισσα, ανιψιά του τέως Πατριάρχη Μιχαήλ Κηρουλαρίου, βασίλεψε επί επτά μήνες ως βασίλισσα-αυτοκράτειρα με τους δυο γιους της, Μιχαήλ και Κωνστάντιο, μετά τον θάνατο του συζύγου της, Κωνσταντίνου Ι΄. 
Η κατάσταση στα σύνορα της αυτοκρατορίας ήταν κρίσιμη, ιδιαίτερα στο ανατολικό σύνορο. Στην Κωνσταντινούπολη, είχε αρχίσει να κρεδίζει έδαφος στην κοινή γνώμη η άποψη ότι έπρεψε να αναζητηθεί ένας άντρας στρατιωτικός ως αυτοκράτορας, με την ελπίδα ότι αυτός θα μπορούσε να αποκρούσει τις εξωτερικές απειλές. Έτσι, παρά την αντίδραση του Ψελλού και του καίσαρα Ιωάννη Δούκα, ο καππαδόκης αριστοκράτης Ρωμανός Διογένης, ο οποίος είχε διακριθεί στους πολέμους με τους Παντζινάκες και είχε κατηγορηθεί για συνωμοσία εναντίον του Κωνσταντίνου Ι΄, κλήθηκε από την αυτοκράτειρα στην Κωνσταντινούπολη και διορίστηκε, στις 25 Δεκαμβρίου 1067, στρατηλάτης, δηλαδή αρχηγός του στρατού.
Άρχισαν να κυκλοφορούν διάφορες φήμες, όμως ο Διογένης δεν μπορούσε να παντρευτεί την αυτοκράτειρα, η οποία είχε αναγκαστεί να ορκιστεί από τον νεκρό άντρα της, Κωνσταντίνο Ι΄, πως δεν θα παντρευτεί κανέναν άλλο. Μετά από πολλές διαπραγματεύσεις και συζητήσεις, ο πατριάρχης Ιωάννης Ξιφλίνος απάλλαξε την αυτοκράτειρα από τις υποχρεώσεις που τής δημιουργούσε ο όρκος της και της επέστρεψε μάλιστα το πρωτότυπο έγγραφο του όρκου. Στις 31 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους, η Ευδοκία έφερε στο παλάτι τον Ρωμανό Διογένη με τη συγκατάθεση του γιου της, Μιχαήλ και, παρά τις αντιρρήσεις του καίσαρα Ιωάννη Δούκα, τον παντρεύτηκε στις 1 Ιανουαρίου 1068.

Η βασιλεία του Ρωμανού Διογένη

Ο Ρωμανός Δ' Διογένης, αυτοκράτορας πλέον, ασχολήθηκε αποκλειστικά και μόνο με τον στρατό. Την άνοιξη του 1608 ήταν έτοιμος να βαδίσει εναντίον των Τούρκων. Κατάλαβε όμως πόσο χαμηλή ήταν η ποιότητα των στρατευμάτων της Ανατολής: χωρίς τον κατάλληλο εξοπλισμό, χωρίς πειθαρχία, χωρίς πολεμική πείρα, οι στρατιώτες της αυτοκρατορίας δεν αποτελούσαν καμιά σοβαρή αξιόμαχη δύναμη. Αναγκάστηκε τότε να βασιστεί σε ξένους μισθοφόρους, αλλά και αυτοί σύντομα, καταλαβαίνοντας την δύναμή τους, ήταν έτοιμοι να να υπαγορεύσουν τους όρους τους για να υπηρετήσουν την κεντρική κυβέρνηση. 

(Ο Ρωμανός Διογένης)

Ο Ρωμανός Δ΄, επειδή αντιμετώπιζε την επείγουσα τουρκική απειλή, δεν κατάφερε να αλλάξει την κατάσταση. Οι οικονομικές ανάγκες, όμως, που δημιούργησε ο πόλεμος, τον ανάγκασαν να υποτιμήσει την αξία του νομίσματος. Το χρυσό νόμισμα έχασε μικρό ποσοστό από την περιεκτικότητά του σε χρυσάφι. Το αργυρό νόμισμα όμως έπεσε από 90% σε 71%. 

Ταυτόχρονα υπήρχαν κι άλλα σημαντικά εσωτερικά προβλήματα. Ο Ρωμανός, όταν ανέβηκε στον θρόνο, είχε ανακηρύξει αντιβασιλέα τον γιο του Κωνσταντίνου Ι΄, Ανδρόνικο. Όταν όμως απέκτησε δύο γιους με την Ευδοκία, τον Νικηφόρο και τον Λέοντα, τους ανακήρυξε επίσης αντιβασιλείς. Με άλλα λόγια, ο Ρωμανός και η Ευδοκία είχαν πια πέντε συμβασιλείς: τους τρεις γιους του Κωνσταντίνου Ι΄ (Μιχαήλ, Ανδρόνικο και Κωνστάντιο) και τα δύο νήπια παιδιά του Ρωμανού (Νικηφόρο και Λέοντα). Η δυναστεία των Δουκών κινδύνευε. Ο καίσαρας Ιωάννης Δούκας προσπάθησε να αντιδράσει, αλλά έπεσε σε δυσμένεια εξορίστηκε στη Βιθυνία. 

Αφήνοντας πίσω του τα σοβαρά αυτά προβλήματα, ο Ρωμανός ξεκίνησε το 1701 την τρίτη εκστρατεία εναντίον των Τούρκων. Η αποφασιστική εκστρατεία δόθηκε στο Μαντζικέρτ κοντά στη λίμνη Βαν, στις 27 Αυγούστου. Ο βυζαντινός στρατός νικήθηκε ολοκληρωτικά και ο ίδιος ο αυτοκράτορας αιχμαλωτίστηκε από τους Τούρκους. Μερικοί σύγχρονοι ιστορικοί αποδίδουν την ήττα σε προδοσία του Ανδρόνικου Δούκα, γιου του Ιωάννη Δούκα, αλλά τίποτα από αυτά δεν αποδείχθηκε. 

 (Ο Ρωμανός Διογένης αιχμάλωτος του Απ-Αρσλάν, γαλλική μινιατούρα)
 Όταν τα νέα της ήττας και της αιχμαλωσίας του Ρωμανού Διογένη έφτασαν στην Κωνσταντινούπολη, επικράτησε για λίγο ταραχή: τελικά η Ευδοκία ανέλαβε πάλι την εξουσία με τον γιο της Μιχαήλ, ανακάλεσε τον καίσαρα Ιωάννη από την εξορία και του ανέθεσε τη διοίκηση των κοινών. Ακόμη μεγαλύτερη όμως ήταν η ταραχή όταν μαθεύτηκε ότι ο Ρωμανός Δ΄, έχοντας συνάψει συνθήκη με τον Τούρκο σουλτάνο Απ-Αρσλάν, είχε απελευθερωθεί και βάδιζε προς την Κωνσταντινούπολη. Οι οπαδοί της δυναστείας των Δουκών προχώρησαν σε πραξικόπημα. Η Ευδοκία καθαιρέθηκε και περιορίστηκε σε μοναστήρι μαζί με τους γιους της από τον Διογένη. Ο Μιχαήλ Ζ΄ αναδείχθηκε μόνος αυτοκράτορας, αφού διακηρύχθηκε ότι ο Ρωμανός Διογένης είχε καθαιρεθεί κι ότι ενεργούσε ως προδότης. Μετά από μια από τις μεγαλύτερες ήττες στην ιστορία, το Βυζάντιο βάδιζε προς εμφύλιο πόλεμο.

Πηγή

Ιστορία του Ελληνικού Έθνος, τόμος Η΄, Εκδοτική Αθηνών Α.Ε.

Εικόνες

http://www.agiasofia.com/greek/greek6.html

 https://olympia.gr/2012/08/26/%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CF%8C%CF%82-%CE%B4-%CE%B4%CE%B9%CE%BF%CE%B3%CE%AD%CE%BD%CE%B7%CF%82-%CE%B7-%CE%BC%CE%AC%CF%87%CE%B7-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B6/

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%AC%CF%87%CE%B7_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%9C%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B6%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%81%CF%84